Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru müessesesi, 12 Eylül 2010 tarihinde yapılan halk oylaması ile kabul edilen 5982 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun1 kapsamında getirilen en önemli düzenlemelerden birisidir. Düzenlemenin amacı, kamu gücü tarafından gerçekleştirilen temel hak ihlallerinin iç hukukta ortadan kaldırılması ve ülkemiz aleyhine Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) nezdinde yapılan başvuru sayısının asgari düzeye indirilmesidir. Yapılan düzenleme ile herkes, Anayasada güvence altına alınmış temel hak ve özgürlüklerinden, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi kapsamındaki herhangi birinin kamu gücü tarafından ihlal edildiği iddiasıyla Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruda bulunabilme imkanına kavuşmuştur. Bireysel başvuruya konu olan temel hak ihlalleri, vergi ile ilgili işlemlerde ve uyuşmazlıklarda da söz konusu olabilmektedir. Bu çalışmada hem Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru müessesesine ilişkin usul ve esaslar açıklanacak hem bireysel başvuru üzerine verilen kararlar ve bu kararların genel olarak sonuçları ile vergisel işlem ve uyuşmazlıkları ne şekilde etkilediği hususu üzerinde durulacak hem de pilot karar usulüne ilişkin açıklamalara yer verilecektir.
The institution of individual application to the Constitutional Court is one of the most important regulations introduced within the scope of the Law no. 5892 on Amendments in Certain Articles of the Constitution of the Republic of Turkey2, accepted by a referendum held on September 12th, 2010. The purpose of the regulation is to eliminate violations by the public force of basic rights in domestic law and to minimize the number of applications made against our country to the European Court of Human Rights (ECHR). With this regulation, everyone has been granted the opportunity to make an individual application to the Constitutional Court with the claim that any of their basic rights and freedoms secured by the Constitution within the scope of European Convention of Human Rights is violated. Violations of basic rights subject to individual application may also be relevant in tax-related procedures and conflicts. This article will explain the principles and procedures pertaining to the institution of individual application to the Constitutional Court, and it will also go over the decisions made regarding individual application and general consequences of these decisions as well as their impact on tax-related procedures and conflicts, and explanations on pilot decision procedure will also be included.