Bu çalışma, VUK’un 371’inci maddesinde düzenlenen pişmanlık ve ıslah müessesesinin unsurlarından biri olan pişmanlık zammını, hem hukuki niteliği hem de yargısal denetime elverişliliği ve hesaplama rejimi bakımından incelemektedir. Çalışmada öncelikle, pişmanlık zammına ilişkin kanuni dayanaklar ve bu düzenlemelerin sistematik konumu ortaya konulmakta; ardından, söz konusu zammın tazmin edici, davranış yönlendirici ve dolaylı olarak önleyici fonksiyonları, doktrin ve yasa koyucunun iradesi çerçevesinde analiz edilmektedir. Devamında, pişmanlıkla verilen beyannamelere dayanılarak yapılan tahakkukların yargısal denetime konu edilebilirliği, Danıştay ve Anayasa Mahkemesi kararları ışığında tartışılmakta; burada vergi aslına yönelik davaların kural olarak sınırlandırıldığı, buna karşılık pişmanlık zammının hesaplanma biçiminin belirli hâllerde idarenin bağımsız işlemi olarak yargı denetimine elverişli olduğu ileri sürülmektedir. Son kısımda ise, pişmanlık zammının hesaplama rejimi ayrıntılı biçimde ele alınmakta; özellikle sürenin normal vade ile fiilî ödeme tarihi arasındaki dönemle sınırlı tutulmasının ve ay kesirlerinin AATUHK’nın 51’inci maddesi uyarınca günlük esas üzerinden değerlendirilmesinin, kanunilik ve ölçülülük ilkeleriyle uyumlu olduğu sonucuna ulaşılmaktadır.
This study offers an analysis of the repentance surcharge - one of the essential elements of the repentance and correction mechanism regulated under Article 371 of the Tax Procedure Act (TPA-VUK) - by examining its legal nature, judicial reviewability, and calculation regime. The paper first establishes the normative framework and the systematic position of the relevant provisions, and then analyzes the compensatory, behavior-modifying, and indirectly preventive functions of the surcharge in light of doctrinal interpretations and legislative intent. Subsequently, the judicial reviewability of assessments arising from repentance declarations is discussed with reference to the jurisprudence of the Council of State and the Constitutional Court, highlighting that while challenges against the principal tax liability are generally precluded, the calculation of the repentance surcharge may, under certain circumstances, constitute an independent administrative act subject to judicial scrutiny. Finally, the study evaluates the calculation regime in detail and concludes that restricting the relevant period to the interval between the statutory due date and the actual payment date, while adopting a daily-based computation method in accordance with Article 51 of the Act on the Collection of Public Receivables (AATUHK-ACPR), conforms to the principles of legality and proportionality.